Skills 21, een verslag (van onze speciale correspondente Karlijn Muller)
SYMPOSIUM skills voor de 21st eeuw
Cultuurnetwerk Nederland en Fontys Tilburg
Donderdag 7 oktober 2011
Workshop Michiel Koelink
‘Was de introductie vanmorgen duidelijk?’ De deelnemers knikken schuldbewust; Koelink maakte pijnlijk duidelijk hoe het gebrek aan 21eeuwse vaardigheden bij leerlingen te wijten is aan de angst en een nee-houding van docenten. Michiel: ‘het is vanzelfsprekend, jammer dat het niet gebeurt.’ Deze workshop moet kunstdocenten over de drempel van media-educatie heen helpen. Het doel gaat verder dan videomontage; Michiel propageert het gebruik van ‘easyware’ in diverse disciplines. Videomontage met de Video Editor van YouTube is daarin niet meer dan een voorbeeld. In de groep zitten mensen vanuit film, muziek, theater, beeldend. Michiel vraagt hen te kijken hoe ze deze werkwijze naar hun eigen beroepspraktijk kunnen vertalen.
De opdracht: Maak een 30 seconden durende videocollage waarin twee zoektermen naast elkaar worden geplaatst. De twee zoektermen creëren samen een nieuwe betekenis. Gebruik alleen Youtube ‘creative commons video’s’ (die optie is sinds 2,5 maand toegevoegd aan Youtube en zorgt voor een rijkdom aan copyrightvrije bronnen). Gebruik de Video editor binnen YouTube om bestaande bronnen te de- en hermonteren. Publiceer je werk op youtube (openbaar of niet-openbaar) en mail de docent de links).
Michiel toont een aantal voorbeelden uit eerdere workshops. Eerst een kort filmpje over ‘boksen’ en ‘liefde’, waarbij de beeldrijm ervoor zorgt dat de boksbeweging van betekenis verandert. Daarna volgt een filmpje zonder geluid, dat een verband legt tussen de lichaamsbeweging van boksers en de gebaren van doventaal. Het laatste filmpje werkt beide kanten op, geen van de deelnemers zal meer naar een rapclip kunnen kijken zonder de handgebaren te willen lezen.
Youtube Video editor vraagt niet meer dan een korte instructie: ‘inloggen, naar video’s, dan de Video Editor selecteren. Knop CC voor de creative commons video’s, slepen en de schaar erin’. Opvallend is dat de ‘leerlingen’ van de workshop direct zelfstandig aan de slag gaan. De beperking die de editor aangeeft, biedt precies voldoende houvast en voldoende vrije ruimte. Hierdoor gaat de aandacht naar de ideevorming in plaats van naar de techniek. Deelnemers hebben zichtbaar plezier in het monteren, daar waar computers in de klas vaker voor ‘gedoe’ zorgen. Ik hoor ‘briljant!, ‘geweldig’ en veel gelach. Michiel belooft me dat hij het meeste werk heeft aan ’t stoppen van de groepjes. En hij heeft gelijk, de docenten zijn zo enthousiast bezig dat hij ze moet smeken om de laptops dicht te klappen.
Michiel vat even samen wat hij veel ziet gebeuren. Het is makkelijk om terug te vallen in de nee-stemming: ‘ik wil iets wat het programma niet kan’. De mogelijkheden voor geluidsmontage zijn beperkt, maar die valkuil is makkelijk te vermijden door die beperking in de opdracht te verwerken (monteer met het bestaande geluid). Verder kunt je heel lang op een of twee fragmenten gaat zitten; (geeft de opdracht eerst 10 fragmenten op de tijdslijn te zetten) of juist een heleboel op de tijdlijn te zetten en vergeten op de previewknop te zitten. Ondanks alle beperkingen, zijn er ook veel mogelijkheden: de tools zijn gratis en online beschikbaar: je kunt huiswerk geven om verder te monteren. Verder gebeurt alles live op de server; dus als de computer crasht, ben je zo terug waar je gebleven was.
Het einde van de workshop loopt ver voorbij het borreltijdstip in het programma van het symposium. En dat op een vrijdagmiddag; Michiel is er duidelijk in geslaagd deze kunstdocenten uit de nee-stemming te halen. http://www.easyware.nu , de sleutel naar de 21e vaardigheden?
Workshop Melissa Coleman
Melissa Coleman neemt de deelnemers direct mee in haar onderzoekspraktijk: de wereld van textiel en technologie; beter bekend als wearables. We stappen in een lokaal waarin zowel vilt, als IL-wire en soldeerbouten voor ons klaarliggen; een niet voor de hand liggende combinatie. Dat is precies waar het Coleman om draait: ze wil de deelnemers laten nadenken over integratie van materialen en functionaliteiten. Wanneer biedt technologie een meerwaarde aan textiel, wanneer doet het afbreuk aan de oorspronkelijke functie? Melissa is zowel gefascineerd door technologie, als dat ze het bekritiseerd; ze vindt techniek vaak te dominant aanwezig. Zo is ze van mening dat we in de huidige maatschappij het contact met het lichaam zijn verloren is. Wearables zijn een interessant onderzoeksobject; kledingstukken kunnen informatiedragers zijn of complexe functies krijgen. Maar bij kleding gaat het haar er uiteindelijk om dat het haar lichaam warm houdt, dat het lekker draagt. Ze ziet het als een uitdaging om het fysieke aspect weer opnieuw bij de technologie te betrekken.
We gaan aan de slag met wol, electro luminescente draden en batterijen. Door deze materialen met elkaar te verbinden, krijgen ze nieuwe functies. Al solderend en viltend denken we na over de mogelijkheden. Die zijn divers en vakoverstijgend; maatschappijbreed (het bewust maken van het lichaam) of in de zorg (medische toepassing; beleving van het ziekenhuis), etc. Melissa heeft zelf een achtergrond in de informatica, maar legt vanuit daaruit graag verbindingen met andere vakgebieden. In haar lespraktijk ervaart ze dat hoe studenten van verschillende opleidingen ieder een eigen invalshoek aan het onderzoek. Die invalshoeken brengen ook weer beperkingen met zich mee. Kunstdocenten zoeken naar de esthetiek van het materiaal, terwijl een ander vakgebied zich meer op de conceptuele kant, of juist op de praktische toepassing focust. Dat is het mooie en lastige aan de fase waarin het vakgebied van wearables zich bevindt: ook Melissa weet nog niet wat het gaat brengen. Dat is een beperking, maar biedt tegelijkertijd alle ruimte voor eigen interpretatie. Coleman wil iedereen uitdagen kritisch te blijven kijken naar zijn of haar vakgebied of beter nog, kritisch te blijven ten opzichte van de maatschappij in het algemeen.
De workshop is een race tegen te klok. Voor de meesten is het tegelijkertijd een introductie in electronica als een introductie in textiel en dat kost tijd. De lunch wordt opgeofferd voor het eindresultaat. Aan het einde maak ik een rondje langs de deelnemers. Wat heeft Coleman hen duidelijk gemaakt over de 21 skills? Een kunstdocente zegt dat Coleman in haar workshop een brug heeft weten te leggen tussen kunst, hedendaagse ontwikkelingen en technologie. Wat begint bij ambachtelijke technieken eindigt bij licht, sensoren en interactiviteit. Een andere deelnemer sluit zich daarbij aan; ze is blij verrast dat het ambachtelijke van de kunst weer wordt gewaardeerd, terwijl daar momenteel niet veel aandacht aan wordt besteedt in het vakgebied. Technologie blijkt daar niet zover van af te liggen, als ze in eerste instantie dacht.
Een derde deelneemster zegt dat Coleman’s introductie op dit moment meer vragen oproept, dan dat het deze beantwoord. Maar kan dat niet een doel van kunst zijn? Coleman toont ons niet alleen de meerwaarde van de kunstvakken, maar nog meer wat het waard is om over de grenzen van je vak heen te kijken. Van niet weten waar iets heen gaat. En dit alles binnen het bereik van een lespraktijk.
Verslag door Karlijn Muller / mail@karlijnmuller.nl / 06-16279535 / http://www.facebook.com/lijnm
NWCdeEzel 